Vorto: sterni

  1. (transitiva) Horizontaligi ion aŭ iun vertikale starantan; kuŝigi, faligi.

    • la pafado sternis centojn da soldatoj

    • la vento sternis la flavajn trunketojn de la grenoj

    • ĉerkoj kaj kadavroj kuŝas dissternite

    • ni alvenis malfrue kaj tuj sterniĝis por dormi

    • Rimarko: La vorto sterni atentigas precipe pri la horizontala pozicio, dum etendi elvokas la ampleksan spacon okupatan de la kovraĵo. Kuŝigi atentigas pri la horizontaleco rigardata prefere kiel ripoza pozicio. Uzataj metafore la vortoj sterni, etendi kaj disvastigi estas ofte sendiference sinonimaj.

  2. (transitiva) Etendi tukon aŭ ion similan laŭ ĝia tuta larĝo kaj longo sur supraĵon.

    • sterni sian litaĵaron sur la planko, veston sur teron, tapiŝon sub iu

    • sterni sub sin kelke da plenbrakoj da seka herbo

    • en mezo de l' rondo oni sternis cervan felon

    • kiel oni sternas (sk. sian liton), tiel oni dormas

    • tablotuko estis sternita sur la tablo

    • loko por sternado de retoj

  3. (transitiva) (figure) Disvastigi; etendi 2.

    • sterni tavolon da sterko sur la tero

    • sterni sub si sakaĵon kaj cindron

    • suno sternas radiojn siajn en la malluma aleo

    • arĝenta nokto sternis sian kovrilon super la tero

    • kampoj senlimaj sin sternis ĝis la horizonto

    • sur la batala linio flava polvo sin sternis kvazaŭ grandega serpento

    • de la supro de la monteto sin sternis antaŭ ili eksterordinara pentraĵo

    • malsupre de la monaĥejo sterniĝas longa pentrinda valo

    • la tuta urbo sterniĝis antaŭ ŝi

    • kruela ekonomia krizo sterniĝas sur la mondon

  4. (transitiva) (figure) Malvolvi; detale prezenti.

    • sterni antaŭ iu sian programon

    • la aŭtoro larĝe sternas antaŭ ni ĉiujn fazojn de tiu historia periodo

    • anstataŭ koncize paroli, ili sternas sian tutan vivon

En aliaj lingvoj

    • La angla: spread
    • La ĉeĥa: podestýlat, prostřít, rozestřít, rozprostřít, ustlat
    • La franca: étaler, étendre, répandre
    • La germana: ausbreiten, legen, hinschütten, hinstreuen
    • La hispana: extender
    • La hungara: leterít, kiterít, szétterít
    • La nederlanda: spreiden, uitspreiden, ontvouwen
    • La pola: kłaść (pokotem), przewracać, rozpościerać, rozkładać, słać, rozścielać, rozściełać
    • La rusa: стелить, стлать, расстилать
    • La slovaka: postlať, rozpovedať (pren.), rozprestrieť, stlať
    • La taja: กระจาย, ปูผ้า
    • La hispana: extender
    • La pola: słać, rozścielać, rozściełać
    • La hispana: esparcir
    • La pola: rozpościerać, rozścielać, rozpościerać, rozprzestrzeniać, roztaczać
    • La hispana: difundir
    • La pola: roztaczać, przedstawiać, ukazywać, uwidaczniać, rozwijać, przedstawiać obszernie (ze szczegółami)