Vorto: sia
-
Poseda adjektivo resendanta al la gramatika subjekto de la propozicio aŭ al la logika subjekto de la dependa propoziciparto en samaj okazoj kaj laŭ samaj reguloj, kiel la pronomo si.
timulo timas eĉ sian propran ombron
la patro amas siajn infanojn
ĉia besto zorgas pri sia nesto
el ĉiuj siaj fratoj li estas la malplej saĝa
li kaj lia fratino ne povis kaŝi sian ĝojon
ludi per sia violono estas lia plej alta plezuro
tiuj konsideroj igis lin eldoni sian pazigrafian provon
ili donadis al li okazon montri siajn novajn vestojn
li vidis sian fratinon ludantan per sia (de la fratino) pupo
li ekvidis anĝelon starantan sur la vojo kun glavo en sia mano
ni ne hezitos nomi lin la plej bona el siaj gefratoj
rigardadi Esperanton nur de ĝia flanko praktika kaj uzadi ĝin nur por sia utilo
-
Kvalifika adjektivo samsignifa kiel propra.
al ĉiu la sia
sia estas pli kara ol la najbara
ĉio sia estas plej ĉarma ( vosto, nesto )
la amo al sia patrino estas natura
metu ĉion en sian lokon
por ĉiu afero estas sia tempo kaj maniero
Rimarko: Pri la uzado de si kaj sia, vidu la raporton oficialan de W. Lippmann al la Edinburga kongreso (1926).
Rimarko: En la esprimo siatempe, la pronomo sia, preskaŭ tute perdinte sian originan signifon, ricevas jen la sencon de konvena, ĝusta, taŭga: tiam mi donos al via lando pluvon siatempe; zu seiner Zeit aikanaan, aikoinaan en son temps annak idején, a maga idejében своевременно, в своё время siatempe estas dirate al Izrael, kion faras Dio; jen simple la sencon de antaŭa, pasinta, tiu (Ev.): la grandan miron, kun kiu mi rigardis siatempe (tiutempe, tiam) tiujn heroojn; mi volis siatempe (tiam) proponi komunan regulon; per poŝta karto mi siatempe (tiam) respondis al vi je via letero. La regulaj sia-kunmetoj koncernas nur la trian personon (miaflanke, viaflanke, siaflanke).
En aliaj lingvoj
- La angla: his own, her own, its own, one's own, their own
- La belorusa: свой
- La ĉeĥa: svůj, svůj
- La finna: -nsa, -nsä
- La franca: son, sa, ses (propre)
- La germana: sein
- La hispana: su
- La hungara: saját
- La rusa: свой
- La slovaka: privlast. zámeno svoj
- La finna: oma(nsa), -nsa, -nsä