Vorto: premi

  1. (transitiva) Apliki forton sur aĵon en kontakto.

    • a. Aplikante forton sur aĵo malvastigi la spacon okupatan de ĝi, aŭ teni ĝin malvaste.

      • premi buteron en poton, vinberojn, mielĉelarojn

      • tio estis ŝia ŝpinfasko, kiun ŝi premis en sia mano

      • li premis ŝin kiel sian ruĝiĝantan fianĉinon en siaj brakoj

      • rakonteto pri paro da geamantoj, karespremantaj sin sur benko en la urba parko

      • komencis laŭregule premeti lian nazon kaj makzelon per akvo kaj glacio

      • afable premi la manon al iu

      • premi sian kapon per ambaŭ manoj

      • esti premata en la popolamaso

      • cedante malrapide ni estis premitaj kiel sardeloj en barelo

    • b. Aplikante forton sur aĵo ĝin movi.

      • ŝi premis la rustiĝintan anson tiel longe, ĝis ĝi cedis kaj la pordo malfermiĝis

      • li kalkulis de la dekstra flanko: unujn li forte premis, aliajn turnis

      • li denove premis la sonorilbutonon

      • premi la musbutonon, klavon

      • Ilu-ittia , trovinte platon el ŝtono, kiun li serĉis, premis per la tuta pezo de sia korpo kontraŭ ĝin

      • la talpo ekpremis per sia larĝa nazo la arkaĵan plafonon kaj dispuŝis la teron

  2. (transitiva) (figure) Ĝenadi, suferigi.

    • a. Korpe aŭ anime ĝeni, suferigi, kvazaŭ per tro peza ŝarĝo.

      • najbaro ne ĝemas, kiam boto nin premas

      • ankoraŭ neniaj profesiaj zorgoj ilin premis

      • multaj similaj demandoj preme okupis la pensojn de la knabino

      • la varmo de julia suno premis min, premis la urbon

      • malĝojaj meditoj premis lin

      • la timo lin premis

      • la laboro min premas

      • ni prenas el via trezorejo, ĉar la mizero premegas nin

      • premegata de zorgoj

      • ekonomia krizo premas ĉiujn naciojn

      • la malbonaj cirkonstancoj povis lin premi, sed neniam rompi

      • ĉie, kien mi venas, troviĝas ia malbonaĵo, kiu premas la koron

      • premanta malsato , sciigo , mallumo

      • premante kuŝis la varmo sur la tuta naturo

      • la mastro mortis, la mastrino troviĝis en premita situacio, la servistino fariĝis nenecesa

    • b. Tirane trudi ĝenojn kaj suferojn al iu.

      • Saraj komencis premi ŝin, kaj ŝi forkuris

      • oni metis super ilin laborestrojn, por premi ilin per malfacilaj laboroj

      • fremdulon ne ofendu, nek premu lin, ĉar fremduloj vi estis en la lando Egipta

      • Mi vidis la mizeron de Mia popolo, kiu estas en Egiptujo, kaj Mi aŭdis ĝian kriadon kaŭze de ĝiaj premantoj

      • la Eternulo estos rifuĝo por la premato

En aliaj lingvoj

    • La angla: press, squeeze
    • La ĉeĥa: lisovat, mačkat, presovat, tisknout, tlačit, tísnit
    • La franca: accabler, appuyer (sur), oppresser, opprimer, pousser, presser (exercer une pression), serrer
    • La hispana: presionar, oprimir, pulsar, apretar
    • La portugala: comprimir, premir, apertar, espremer
    • La slovaka: lisovať, omínať, stisnúť, tlačiť
        • a. La germana: drücken, pressen, quetschen
        •     La hungara: nyom, présel
        •     La nederlanda: drukken, persen, knellen
        •     La rusa: сжать, сжимать
        • b. La germana: schieben
        •     La hungara: nyom
        •     La pola: naciskać
        •     La rusa: жать, давить
        • a. La germana: bedrücken, belasten
        •     La hungara: nyom, nyomaszt
        •     La nederlanda: drukken
        •     La pola: naciskać
        •     La rusa: давить, гнести
        • b. La germana: unterdrücken
        •     La hungara: elnyom, nyomást gyakorol rá
        •     La nederlanda: onderdrukken
        •     La pola: naciskać
        •     La rusa: угнетать