Vorto: peli

  1. (transitiva) Irigi rapide antaŭen, eksciti al rapida kurado aŭ simple al foriro.

    • peli brutojn sur herbejon

    • peli bovojn plue

    • li pelis min eksteren

    • kvin el vi pelos centon

    • peli siajn piedojn

    • la stratoj bolis per vivo kaj pelado

    • kiu tro pelas, nur malakcelas

    • lacepeli, konsumpeli ĉevalon

    • la sorto pelis min en fremdlandon

    • ne la espero de ia komerca akiro pelis min al via bordo

    • la fluo pelas la boaton al la tero

    • malvarma pluvo pelata de la ventego

    • pelos ilin brueto de falanta folio

    • ŝi volis iri, kien ŝia kaprico ŝin pelos

    • peli tagojn sen afero de mateno al vespero

    • a. Alkuri por atingi, persekuti.

      • kaj vi kuros, kiam neniu pelos vin

      • plej juna katido musojn jam pelas

      • la sorto pelas lin kruele

      • pli efike ol bato pelas malsato

      • mortepeli cervon

    • b. Movi, funkciigi, provizi per energio.

      • antaŭenigas brilaj ŝtalaj kruroj nomataj piŝtoj; ĉi tiujn pelas la vaporo

  2. (transitiva) Alvenigi iun al iu stato aŭ ago; instigi.

    • la pastroj pelas tiun amason de altranguloj, kien ili volas kaj kiam ili volas

    • volupto ŝin pelis al la krimo

    • peli iun en malesperon

    • enpeli iun en teruron per bruado.

  3. (transitiva) Intensigi ian senton ĝis ia punkto.

    • peli ĝis ekstremo la malamon

    • peladi la singardemon tro malproksimen

En aliaj lingvoj

    • La angla: drive, propel
    • La belorusa: гнаць
    • La ĉeĥa: hnát, honit, pronásledovat, pudit, štvát
    • La franca: chasser (devant soi), pousser (faire aller)
    • La germana: treiben, antreiben
    • La hispana: impeler, empujar, perseguir, instigar
    • La hungara: terel, hajt
    • La nederlanda: drijven, voortdrijven, opjagen
    • La portugala: impelir
    • La rusa: гнать
    • La slovaka: hnať, honiť, naháňať, poháňať
        • a. La hungara: kerget, hajszol
        • b. La franca: actionner, faire fonctionner
    • La hungara: hajt, hajszol
    • La hungara: hajt